Uwaga! Pisownia żadko jest niepoprawna!

Poniższe opracowanie zawiera informacje na temat poprawnej formy, jaką jest rzadko. Pisownia żadko z użyciem ż z kropką stanowi jest to błąd ortograficzny.

Definicja słowa rzadko (poprawnej formy zapisu żadko) prezentuje się w słownikach wydawnictwa PWN w następujący sposób:
1. «w dużej odległości lub odstępach od siebie»
2. «w dużych odstępach czasu lub w niewielu przypadkach»
3. «wyraz towarzyszący zaimkom lub przysłówkom, ograniczający ich zastosowanie do niewielkiej liczby przedmiotów, osób, sytuacji, miejsc»

Definicja słowa rzadko

Wyrażenie rzadko to przysłówek odprzymiotnikowy, który pochodzi od przymiotnika rzadki. W języku polskim sformułowanie to ma kilka różnych znaczeń. Rzadko oznacza w dużej odległości bądź sporych odstępach od siebie, w pojedynczych przypadkach, a także w dużych odstępach czasu. Przysłówek ten może również towarzyszyć innym częściom mowy – najczęściej zaimkom bądź innym przysłówkom – ograniczając ich zastosowanie do niewielkiej liczny osób, przedmiotów, sytuacji bądź miejsc. Wyraz rzadko stopniujemy syntetycznie, dodając odpowiednie końcówki i przyrostki i uzyskując formy: rzadkorzadziejnajrzadziej.


Wyjaśnienie zasady pisowni

Omawiany wyraz należy za każdym razem zapisywać przez rz. We współczesnej polszczyźnie nie istnieje żadna reguła, mogąca uzasadniać ten zapis, należy go więc po prostu zapamiętać.


Rzadko – najczęściej występujące błędy ortograficzne

Niepoprawna pisownia

żadko

Niepoprawna pisownia, wyjaśnienie: niewłaściwe zastosowanie ż z kropką w zamiast rz to najpopularniejszy błąd ortograficzny związany z tym słowem.

Niepoprawna pisownia

żatko

Niepoprawna pisownia, wyjaśnienie: to pisownia zawierająca dwa błędy jednocześnie – niepoprawne użycie ż z kropką zamiast rz, a także błędny zapis fonetycznym (niestaranna artykulacja) t zamiast d.

Niepoprawna pisownia

rzatko

Niepoprawna pisownia, wyjaśnienie: błędny zapis powstały poprzez skojarzenie z niestaranną artykulacją – zastosowanie litery t w sytuacji, gdzie dopuszczalne jest jedynie stosowanie litery d.


Praktyczne przykłady użycia słowa rzadko w zdaniu

Od kiedy wyjechała na studia, bardzo rzadko się z nami kontaktuje.
Choć bardzo za nimi tęsknię, rzadko kiedy mam okazję wpaść do rodziców na dłużej niż kilka dni.
Od śmierci męża, moja babcia bardzo rzadko się uśmiecha.
Dzięki temu, że wszystko sobie zapisuję, bardzo rzadko zdarza mi się o czymś zapomnieć.
Ostatnio strasznie rzadko mnie odwiedzasz – wpadnij w najbliższą sobotę na kawę.


Odmiana i stopniowanie słowa

Przysłówek rzadko podlega stopniowaniu syntetycznemu, co ma miejsce poprzez dodanie do niego stosownych końcowek w następujący sposób:

  • stopień równy: rzadko
  • stopień wyższy: rzadziej
  • stopień najwyższy: najrzadziej

Fonetyka – zasady wymowy słowa

  • IPA (międzynarodowy alfabet fonetyczny): [ˈʒatkɔ]
  • AS (slawistyczny alfabet fonetyczny): [žatko]
  • Zjawiska fonetyczne: utrata dźwięczności

Słownik wyrazów bliskoznacznych i przeciwstawnych dla rzadko

Synonimy: pojedynczo, nieczęsto
Antonimy: gęsto, często


Tworzone związki frazeologiczne

  • jak rzadko kiedy – wyjątkowo nieczęsto, prawie nigdy,
  • jak rzadko kto – jak mało kto, jak prawie nikt,
  • rzadko który tyran śmiercią swoją umiera – osoby postępujące niewłaściwie zazwyczaj dostają od losu to, na co zasłużyli, mało kto z nich żyje w spokoju przez wiele lat.

Etymologia słowa rzadko

Przysłówek rzadko ma pochodzenie historyczne – używany był w zbliżonej do współczesnej formie we wszystkich językach słowiańskich wiele setek lat temu.


Wyrazów pokrewne według części mowy

Rzeczowniki: rzednięcie, rzadkość, przerzedzenie, rozrzedzenie
Czasowniki: rzednieć, przerzedzać, przerzednąć, rzednąć, rozrzedzać, rozrzedzić
Przymiotniki: rzadziutki, rzadki
Przysłówki: na rzadko, z rzadka


Tłumaczenia słowa na popularne języki obce

Poniżej przedstawiamy tłumaczenie tytułowego słowa na najpopularniejsze języki obce:

  • angielski: rarely, sparsely, seldom
  • arabski: نادرا (nádiran)
  • białoruski: рэдка
  • bułgarski: рядко
  • chorwacki: rijetko
  • czeski: málokdy, zřídka
  • duński: tyndt, sjældent
  • esperanto: malofte, rare
  • fiński: harvoin
  • francuski: rarement
  • hiszpański: raramente
  • holenderski: zelden
  • islandzki: sjaldan
  • japoński: 滅多に (mettani)
  • łaciński: raro
  • niemiecki: selten
  • rosyjski: редко, редко
  • rumuński: rar
  • szwedzki: sällan
  • ukraiński: рідко
  • włoski: raramente

Uwagi i ciekawostki o rzadko

Wyrażenie rzadziej (stopień wyższy pochodzący od przysłówka rzadko) to określenie stosunkowo młode. Jeszcze do niedawna zamiast niego używana była forma rzedziej.