Obie przedstawione tu formy – czyli zarówno tę jak i tą są poprawne, jednak wybór odpowiedniej zależy od kontekstu zdania i przypadku rzeczownika do którego odnosi się wyraz (uwaga – nie przymiotnika!). Aby w najprzystępniejszy sposób wyjaśnić, której formy należy użyć pragniemy zwrócić uwagę na zależność pomiędzy końcówką rzeczownika a formą tą lub tę – jeśli rzeczownik kończy się na -ę stosujemy formę tę, natomiast w sytuacji rzeczownika zakończonego na -ą należy wybrać formę tą. Dzięki takiemu zrozumieniu zagadnienia nie musimy każdorazowo zastanawiać czy mamy akurat do czynienia z rzeczownikiem w narzędniku czy raczej w bierniku. Istotne jest przy tym zachowanie czujności we wszystkich konstrukcjach językowych, gdzie między tę lub tą a rzeczownikiem pojawia się przymiotnik, na przykład: tę pociągającą (przymiotnik) kobietę (rzeczownik). W celu pełnego zrozumienia zagadnienia zachęcamy do zapoznania się z przykładami, które przygotowaliśmy.

Poprawna pisownia, wyjaśnienie: forma biernika (kogo? co?) liczby pojedynczej wyrazu ta. Ze względu na częste występowanie formy tą w bierniku językoznawcy dopuszczają ją jako poprawną, ale wyłącznie w języku potocznym i do tego wyłącznie w mowie.

Przykłady poprawnej pisowni

Podaj jej proszę tę piłkę, która wypadła jej przez płot na nasz teren.
Janek kupił nam tę lekturę, o którą prosiliśmy go ostatnio.
Miałem już przyjemność widzieć tę sztukę, w mojej ocenie jest świetna!

Poprawna pisownia, wyjaśnienie: forma narzędnika (z kim? z czym?) liczby pojedynczej wyrazu ta.

Przykłady poprawnej pisowni

Nasz pies cały dzień bawił się tą piłką tenisową, którą znalazł w zeszłym tygodniu na polanie.
Czy nie kojarzysz co mogło stać się z tą lekturą, która jeszcze wczoraj leżała na stole w dużym pokoju?
Kuba od zawsze interesuje się tą tematyką, to prawdziwy pasjonat!

Rys historyczny

Historycznie, nawet do początków XIX wieku język polski cechowała jednolita odmiana zaimków, co w praktyce oznacza, że wszystkie one kończyły się na -ę. Z biegiem lat dokonały się jednak zmiany i dostosowały one swą odmianę do końcówek przymiotników przyjmując tym samym końcówkę -ą. Z jakiegoś powodu regułę tę ominęło tę, co nie wyklucza jednak sytuacji, że z biegiem lat również i ta forma ulegnie zmianie.