Nasza redakcja bezpłatnie i szybko odpowiada na wszystkie pytania językowe!
Twój komentarz i nasza odpowiedź pojawią się po moderacji, najcześciej w ciągu 1 godziny.

4 komentarzy do “Pułk czy półk”?

Informacja: nie ingerujemy w treść komentarzy, dlatego nie ponosimy odpowiedzialności za błędne porady językowe w nich zawarte. Komentarze są moderowane jedynie pod kątem związku z tematem, poprawnej ortografii i interpunkcji.

1. Zauważę jeszcze problem emisji głosu
   Zestawienia głosek UŁ, ÓŁ, ŁU, ŁÓ skutkiem wałczenia zamiast fonemu Ł i wygłaszaniu zamiast fonemu Ó (ścieśnionego modulowanego O) brzmią jak jeden fonem.
   Językoznawcy to idioci którzy nie wyuczeni są elementarnej emisji głosu, sylabizowania.
   Pierwotna prasłowiańska forma pl̥kъ jest słowem jednosylabowym w którym zgłoskotwórczy jest sonant L. Językoznawcy idioci opiniują iż sonanty w polszczyźnie zanikły. Ten zanik spowodowany byłby pojawieniem obok sonantów znaków samogłosek i przejęcia przez te samogłoski funkcji zgłoskotwórczej. W rzeczywistości PÉŁK jest słowem jednosylabowym a dodane É realizuje funkcjonalność fonetycznej protezy wspomagającej emisję twardego sonantu L i jest wygłaszane raczej jako dyftong z Ł, także rosyjskie POŁK jest jednosylabowe. Polskie PÓŁK też jest jednosylabowe. Zmiana É fonemem Ó też nie zmieniła jednosylabowości. Słowo PUŁK w emisji motłochu nie jest już jednosylabowe. Słuchać najczęściej PUŁ-K z separowanym wygłosowym K, a więc jako dwusylabowe bez samogłoski w drugiej sylabie. Emisja to może być upodobnieniem do słowa PÓŁ wygłaszanej jako PUŁ.
   Drugim wariantem jest PU-ŁK w pierwszej sylabie z samogłoską U, a w drugie z sonantem L.

2. Słowniki to opracowania wybiórcze nie zawierają całej leksyki inaczej musiałyby być wielotomowymi dziełami liczącymi miliony słów
   Oprócz słowników dobrym źródłem są publikacje książek oczywiście starych.

   google.com/search?biw=1280&bih=895&tbm=bks&ei=EIX4Ws7gE6-PmgWbxajwCA&q=%22p%C3%B3%C5%82k%22&oq=%22p%C3%B3%C5%82k%22&gs_l=psy-ab.3…0.0.0.586.0.0.0.0.0.0.0.0..0.0….0…1c..64.psy-ab..0.0.0….0.B7U9SqbCwQ4

   Pierwsza z książek z roku 1830 Kuryer Litewski. Za dozwoleniem naywyzszego Rzadu Nayiasnicyszego Cesarza imperatora Caley Rossyi. (Litauischer Kurier.) pol: Tom 15

   books.google.pl/books?id=Oj9JAAAAcAAJ&pg=RA73-PP15&dq=p%C3%B3%C5%82k&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjV_tP5pIPbAhUC_ywKHS5QCOcQ6AEIKjAA#v=onepage&q=p%C3%B3%C5%82k&f=false

   „Odstawny Jenerał-Porucznik Troszczyński, We wsi Kagarłyku, w powiecie i gubernii kiiowskiey dla wszystkich PP Officerów LeybGwardy półku strzelców dawał obiad a niższych rang woyskowym dał po funcie mięsa i po porcyi wódki”

   books.google.pl/books?id=0blJAAAAcAAJ&pg=RA45-PP5&dq=”półk”&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiW_oXmqYPbAhWGZCwKHQzODPIQ6AEIJzAA

   „Jutro, 7 (19), NAYJAŚNIEYSZY CESARZ JEGOMOŚĆ raczy oglądać półk, udarowany zaszczytem nosić JEGO imie, i wieczorem wyjechać przez Krocław’ do Modlina, gdzie GO oczekuje znakomita część Armii, zostającey pod dowództwem”

   Z roku 1840 Historya panowania Jana Kazimierza: Tom 2

   books.google.pl/books?id=CX9KAAAAcAAJ&pg=PA116&dq=%22p%C3%B3%C5%82k%22&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiW_oXmqYPbAhWGZCwKHQzODPIQ6AEISDAG#v=onepage&q=%22p%C3%B3%C5%82k%22&f=false

   „Półk korsuński, półkownikiem Lucyan Mozyra, ludzi 3472, 5) Półk humański, półkownikiem Józef Głuch, ludzi 3083. 6) Półk bracławski, półkownikiem Daniel Nieczaj, ludzi 3072. 7) Półk hadziecki, półkownikiem był Czarnota, ludzi 3075”

   Tych książek mnogo w 19 wieku był „półk”

   Oczywiście trzeba wiedzieć że Ó to tzw. o ścieśnione a precyzyjniej O z tonicznym akcentem – zaśpiewem i etniczny Polak oraz Kaszub wygłasza je nieskazitelnie. Proletariacki motłoch imigrantów który nie przyswoił sobie słowiańskiego przedniojęzykowego twardego Ł i w miejsce tej spółgłoski wałczy nie przyswoił też Ó

   Fonem Ó skutkiem zaśpiewu (modulacji) brzmi trochę jak fonem pośredni między głoską O a głoską U. W nieskazitelnej jego emisji musi być słychać modulację. Wygłoszenie tego fonemu jako coś pośredniego miedzy między głoską O a głoską Bez modulacji jest błędem. Nieśpiewający motłoch któremu problem jest to zaśpiewać zaczął ryczeć U.
   Właśnie po wałczeniu zamiast fonemu Ł i po ryczeniu U zamiast Ó rozpoznajemy rezydujący w Polsce motłoch imigrantów.
   „Uczeni” idioci ortografię popsuli w jednych słowach zostało pierwotne Ó, innych pierwotne Ó zamieniono O tak w słowach DÓM, KÓŃ, w jeszcze innych słowach pierwotne Ó zamieniono U tak w słowach BÓT, JAKÓB, ŻÓRAW, PÓŁK, PÓŁKOWNIK, OBÓWIE.
   Etniczny Polak pamięta fonetykę przodków.

   Kończąc dwa cytaty

   sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/pulk;623.html

   „Słowo to jest ogólnosłowiańskie. W polszczyźnie występowało najpierw w formie pełk i zaświadczone jest w licznych nazwach osobowych i miejscowych (np. Świętopełk). Później przybrało formę półk, wreszcie pułk. Więcej o nim – zob. Etymologiczny słownik języka polskiego Andrzeja Bańkowskiego, tom 2.
   Mirosław Bańko”

   sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/ortografia-a-historia-jezyka;16106.html

   „Wyraz pułk-ow-nik jest derywatem rzeczownika pułk (wskazany w pytaniu problem ortograficzny spróbuję wyjaśnić właśnie na przykładzie tego rzeczownika). Ma on różnie brzmiące odpowiedniki słowiańskie, por. ros. połk (полк), czes. pluk ‘pułk, tłum’, chorw. pȗk ‘lud’, które wywodzą się z prasłowiańskiego *pl̥kъ/*pъlkъ ‘gromada ludzi’ – prasłowo jest dawną pożyczką germańską z *fulka – ‘ludzie, ludzie zbrojni’, por. staro-wysoko-niemieckie folk ‘tłum’ (jego współczesny niemiecki kontynuant to Volk ‘naród, lud’). Postać brzmieniowa tych wyrazów w językach słowiańskich wiąże się z odmiennym rozwojem sonantu twardego l̥ lub tautosylabicznej grupy ъl (jak być może w językach wschodniosłowiańskich), które dawały różne efekty wokalizacji: współczesnym śladem ъl w językach wschodniosłowiańskich jest oł, stąd połk, natomiast w języku czeskim sonantyczne l̥ zachowało się do XIII w., a następnie przeszło w lu albo lú (stąd pluk), z kolei w języku serbsko-chorwackim l̥ już w XIV w. przeszło w u (zanik głoski l nie jest niczym dziwnym, np. po polsku mówimy mowa, choć dawniej była to mołwa). W polszczyźnie analizowany twardy sonant po spółgłoskach tylnojęzykowych (k, g, χ) przechodził w eł (stąd Chełm, zgiełk, okiełznać), po przedniojęzykowej w łu (stąd np. słup, długi, tłuc), natomiast nie ma pewności, jaki był jego kontynuant po wargowej, czego przykładem może być słowo pułk. Dawne złożenia, por. Świętopełk, Pełko, Pełczyn, sugerowałyby, że dawał on eł, jednak przykłady XVI-wieczne świadczą o wymowie połek, połk lub rzadko pułek, pułk, a potem półk. Możliwe, że forma z o jest zapożyczeniem z języka ruskiego, choć w podręcznikach do gramatyki historycznej języka polskiego można przeczytać, że ewolucja omawianego sonantu na gruncie polskim w tym wyrazie przebiegała następująco: l̥ → oł → uł bądź: l̥ → oł lub uł. Bez względu na to, czy pierwotna polska postać to *pełk, czy może *połk, długie o w poświadczonym w XVI wieku słowie pōłk uległo pochyleniu (wymawiano je jako dźwięk pośredni między głoską o a głoską u), co w zapisie oddaje się za pomocą kreski nad o, a następnie utożsamiło się z u. Zapis pułk jest dość późny, jeszcze słownik Lindego preferuje formy połek, połk, choć odnotowuje pułk i półk jako hasło odsyłaczowe, w tzw. Słowniku wileńskim (1861) słowo połek traktuje się jako przestarzałe, a za formę podstawową uznaje się półk (z wariantem pułk), natomiast Słownik warszawski uprzywilejowuje postać pułk. Ustalenie się pisowni wyrazu pułk przez u wiąże się m.in. z tym, że w jego odmianie w żadnej formie nie pojawia się o (ten argument został wysunięty już przez Deputację Warszawską w Rozprawach i wnioskach o ortografii polskiej z 1830 r.), a także dlatego, że w języku staro-cerkiewno-słowiańskim w miejscu polskiego o znajduje się jer twardy, który przed ł odpowiada polskiemu u (to z kolei argumentacja ks. Xsawerego Franciszka Malinowskiego). Podobna zmiana odnosiła się także do wyrazu obówie i innych. … Piotr Sobotka, Uniwersytet Mikołaja Kopernika”

   Kilka moich uwag prasłowiańska forma to pl̥kъ przy czym jak widać było to słowo bezsamogłoskowe będąca w wygłosie półsamogłoska U zwana tylnym albo twardym jerem pełniła funkcje stabilizatora dla fonemu K, a środkowe L było twardym sonante. Twardy jer oprócz funkcjonalności stabilizatora emisji głosu realizował też funkcjonalność fonetycznej protezy, oraz separatora. W teraźniejszym rosyjskim twardy jer jest separatorem przed jotowanym fonemem. Forma pъlkъ z jerem po P sugeruje funkcjonalność fonetycznego separatora przed sonantem. Po wargowym P dawne złożenia, por. Świętopełk, Pełko, Pełczyn, sugerowałyby, że twardy sonant L dawał on eł, i co potwierdza profesor Bańko istniała forma PEŁK zapis ten jest jednak iluzją ortografii. Wobec tego że głoska Ł jest twardym L dwa sonanty L miękki i twardy podzielono w ortograficznym zapisie w ten sposób ze znak L służył do zapisu dwóch głosek faktycznego L i miękkiego sonantu L, a znak Ł służył do zapisu dwóch głosek faktycznego Ł i twardego sonantu L. Jest to sposób którym uniknięto tworzenia dwóch dodatkowych grafów dla sonantów miękkiego i twardego L. a przed sonantem twardego był fonem É czyli E ścieśnione rezultatem słowo to brzmiało PÉĹK, Niezaprzeczalnym jest że we wschodniosłowiańskich omawiana grupa z sonantem była zmieniona OŁ. W polskim były zmiany w których fonem E był zamieniany fonemem O i A
   Przykładem może być słowiańskie ŻENA (porównać rosyjskie ЖЕНА i polski derywat ŻENIĆ) w ŻONA taka samą ewolucja słowo PÉŁK zmieniono w PÓŁK a ze czasami zaniedbywano kreskowania funkcjonował tez zapis POŁK
   Dla bardziej ciekawskich dodam że prawidłowy zapis pierwotny słowa ŻONA to ŻÉNA i ŻÉNIĆ
   Ze ścieśnionym E słychać to w gwarowym ŻINIĆ i ŻYNIĆ
   http://www.youtube.com/watch?v=-RWgmfm_OZ0
   a prawidłowy zapis słowa ZONA przed „reformą” idiotów to ŻÓNA (ze ścieśnionym O).
   Dowód
   books.google.pl/books?id=mNlbAAAAcAAJ&pg=PA24&lpg=PA24&dq=%22%C5%BC%C3%B3na%22&source=bl&ots=ATV_cGKony&sig=iyfnlM0avnLzsypwh_csfacAFdk&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwi5q7_y04PbAhUCGCwKHYhJBhgQ6AEIRjAH#v=onepage&q=%22%C5%BC%C3%B3na%22&f=false
   „Podczas posiadania mego plebaniji w Mokrzku, przybyła tam z licznym bardzo dworem wielka bardzo pani, żóna księcia na Lubawicach, a potém żóna Załuskiego, kuchmistrza koronnego”

3. czy to ma poparcie w słowniku?

4. Półk jest historyczną prawidłową ortografią zmienioną przez idiotów którzy nie mogli wygłosić ó (o ściśnionego)