Zarówno wyrażenie nazbyt jak i na zbyt funkcjonuje w codziennej polszczyźnie, należy jednak zwrócić uwagę, że nie powinno się stosować ich zamiennie. Pomimo identycznej wymowy i nieco zbliżonego znaczenia, są to dwie oddzielne konstrukcje, których nie należy ze sobą mylić. Aby nie popełnić błędu poniżej masz możliwość zapoznania się z definicjami oraz przykładami praktycznego użycia każdego z wariantów, a w razie dalszych wątpliwości pamiętaj również o możliwości zadania swojego pytania językowego w sekcji komentarzy pod artykułem.
Poprawna pisownia, znaczenie: wyrażenie nazbyt to z kolei przysłówek, oznaczający to samo co zbyt, nadmiernie. Sformułowanie to jest zrostem – czyli konstrukcją, która dawniej była połączeniem przyimkowym, składającym się z dwóch oddzielnych wyrazów, a wraz z ewolucją języka stała się jednym słowem. Zrosty w języku polskim zawsze zapisujemy razem.
Przykłady poprawnej pisowni
Czas Twojego pobytu za granicą nazbyt się wydłuża, a moja cierpliwość powoli się kończy.
Doskonale wiem, że nasze szanse na zwycięstwo nie są nazbyt duże, jednak nie tracę wiary – powiedział znany napastnik.
Poeta powziął wówczas nazbyt śmiałą myśl, żeby wydać własną powieść.
Poprawna pisownia, znaczenie: sformułowanie na zbyt to połączenie przyimka na oraz słowa zbyt, które może pełnić zarówno funkcję przysłówka oznaczającego: nadmiernie, w nadmiarze, za bardzo, przesadnie, jak i rzeczownika, oznaczającego odpłatne rozprowadzanie towarów, najczęściej przez producenta.
Przykłady poprawnej pisowni
Pół pensji wydaję na zbyt drogie ubrania – nie powinno tak być.
Nie licz na zbyt dużo, on w tej chwili jest tak samo zaszokowany przez całą sytuację jak i Ty.
Ponad połowę swoich plonów przeznaczał corocznie na zbyt.
Tego roku niemal kilkanaście ton ziemniaków poszło na zbyt.
Poprawnie będzie: Nie pozwala nam na zbyt wiele wyjaśnień.
Nie pozwala nam na zbyt wiele czy nazbyt wiele wyjaśnień.
Dobra strona 🙂